Transformatie van kerk naar beschermd wonen

Van leegstaande kerk naar een prettige woonomgeving. Bureau Kroner heeft de zijbeuken van deze voormalige wijkkerk geopend en een veilige woonomgeving voor mensen met een beperking gerealiseerd. 

Adres

Grovestinsstraat 40,
Den Haag

Opdrachtgever

LION Development,
Den Haag

Gebruiker

Middin

Aannemer

Bruijnes,
Alphen aan den Rijn

Ontwerp

2016-2019

Oplevering

2020

De voormalige Wijkkerk ‘OLV van het Allerheiligste Sacrament’ in Moerwijk stond al jaren leeg. En dat terwijl de omgeving rond het gebouw al flink was vernieuwd. Zo hadden de oude portiekflats plaatsgemaakt voor grondgebonden woningen en ging het naastgelegen Paterhuis dienstdoen als opvanglocatie voor slachtoffers van huiselijk geweld. Allemaal mooie ontwikkelingen. Alleen de kerk, die bleef nog onbestemd. 

Maar daar is nu verandering in gebracht. Bureau Kroner heeft het bijzondere gebouw voor Middin getransformeerd naar een complex met 26 woningen voor mensen met een beperking. En daarmee heeft de voormalige kerk zowel ruimtelijk als sociaal weer een nieuwe, belangrijke betekenis binnen de wijk gekregen. 

Delftse School

Wijkkerk ‘OLV van het Allerheiligste Sacrament' maakt onderdeel uit van de naoorlogse stadsuitbreiding van Den Haag. Architect en stedenbouwkundige Willem Dudok ontwierp hiervoor een structuurplan met verschillende nieuwe woonbuurten. Als onderscheid kreeg elke nieuwe buurt een uniek publiek gebouw. En zo kwam midden in Moerwijk-Zuid de wijkkerk ‘OLV van het Allerheiligste Sacrament’ te staan. 

Deze wederopbouwkerk is begin jaren vijftig ontworpen door Jan van der Laan, broer van de bekende architect Dom Hans van der Laan, en is een typisch voorbeeld van de Delftse School. Zo kenmerkt het gebouw zich door een zorgvuldige baksteen detaillering met metselwerk bogen, een sterke ritmiek in de dakconstructie en een opvallend hoge gootlijn. Allemaal elementen die ook na de transformatie zichtbaar blijven. 

Openen van de kerk

Het dak mag eraf. Dat is het motto bij deze transformatie. Bij beide zijbeuken is het dak er tot aan de constructie vanaf gehaald. Daardoor valt er veel meer daglicht de kerk binnen. Ook de bogen van de gevels zijn hier open gezaagd, wat het open karakter nog eens versterkt. Door deze aanpassingen blijft de architectonische kwaliteit van het gebouw behouden en ontstaat tegelijkertijd de mogelijkheid om volwaardige woningen met voldoende daglicht in het gebouw te realiseren. 

Dit woonprogramma is vervolgens in het middenschip geplaatst. Met over drie verdiepingen zowel twee- als driekamerwoningen. Daarbij reageert de nieuwe gevel op de structuur van de kerk, waardoor elke woonlaag een eigen identiteit krijgt. Van open op de begane grond tot aan meer intiem op de zolderverdieping. 

Binnentuinen

Voor deze meer kwetsbare doelgroep is een veilige woonomgeving belangrijk. Juist de zijbeuken vormen daarin een belangrijke bufferzone tussen de woningen en de omgeving. Als een verzachtende overgang van publiek naar privé.

Tegelijkertijd zijn dit een fantastische buitenruimtes voor de bewoners die zij gemeenschappelijk hebben ingericht als sfeervolle binnentuin. Hier kunnen zij zich veilig bewegen, zonder volledig afgezonderd te zijn van de wereld om hen heen. Beschermd, en toch open naar de wijk. 

Dat geldt bovendien ook voor het complex als geheel. Waar de kerk eerst erg gesloten was, ontstaat door de open gevel nu een veel sterkere relatie met de wijk. Dat geeft het gebouw een vriendelijke en uitnodigende uitstraling, passend bij de centrale positie in de wijk. Dankzij deze transformatie is het Haagse Moerwijk nu een fantastisch woonzorggebouw rijker.

In de media

Deze transformatie is goed ontvangen en leverde zowel een nominatie voor de Haagse Woonprijs 2021 als voor de NRP Gulden Feniks 2021 op.

Meer over de nominatie voor de Haagse Woonprijs

Naar de nominatie voor de Gulden Feniks

 

Daarnaast is het project besproken in verschillende media. En is het project zelfs opgenomen in het boek 'A Second Life For Buildings' van LOFT publications. 

Meer over het boek A Second Life For Buildings
PDF van de publicatie

Lees de bespreking in de Architect
PDF van het artikel

Lees het interview in het AD
PDF van het artikel

Lees het artikel van HAACS